Stéphane Lavoué, photographe

© Stéphane Lavoué
© Stéphane Lavoué

Stéphane Lavoué est né à Mulhouse en 1976. Il a vécu une enfance itinérante au gré des affectations de son père militaire. « J’ai vécu très jeune ce choc de l’exotisme : je ressens encore cette tristesse de quitter un endroit connu mais aussi l’excitation de découvrir un espace vierge », raconte-t-il.

 

Diplômé de l’École Supérieure du Bois en 1998, Stéphane Lavoué part vivre au Brésil pendant deux ans, chargé des achats pour un grand groupe industriel. C’est à cette occasion qu’il découvre les photos de Sebastiao Salgado sur les ouvriers des mines d’or de la Serra Pelada. C’est une révélation. A son retour en France, il abandonne sans regret sa carrière d’ingénieur et après un an de formation au centre Iris de la Photographie, il fait ses premiers pas de photographe au sein du collectif Dolce Vita pour couvrir la campagne électorale de 2002. Ses clichés sont repérés par le journal Libération pour qui il devient photoreporter, avec toujours en main son appareil fétiche : le Leica M.

 

Après quelques années de collaboration, Stéphane Lavoué propose à Libération de travailler pour la rubrique « portrait » de la 4e de couverture du quotidien. « Une discipline photographique exigeante, dit-il, avec un lieu, une lumière et le modèle pour moi tout seul l’espace de quelques minutes. » Il s’impose très vite comme un portraitiste hors-pair, avec des photographiques qui rappellent inévitablement les grands peintres flamands du 17e siècle. Dès lors, les journaux et magazines français et étrangers font régulièrement appel à lui pour photographier les personnalités. « Il fallait montrer la “gueule” des gens, précise le photographe. Les commandes se sont multipliées pour devenir quasi-quotidienne. »

 

Mais ce rythme ne permet pas à Stéphane Lavoué de travailler sur des projets personnels, ce qu’il regrette. Il amorce une nouvelle trajectoire professionnelle en 2012 avec L’Équipage, une série de portraits sonores réalisés avec sa compagne Catherine Le Gall à Penmarc’h. C’est « une véritable bouffée d'air frais, » pour le photographe qui initie alors ses propres projets.

 

En 2013, il part sillonner les routes de l’état du Vermont, aux États-Unis, et revient avec la série Kingdom, une fiction photographique dans laquelle le réel se teinte d’un fantastique inquiétant. Après son installation dans le pays bigouden, Stéphane Lavoué poursuit dans cette veine plus personnelle : « Il s’agit d’essayer d’exprimer les émotions que je peux ressentir à vivre ici, sur le rebord du monde. » Il chronique ainsi la vie du port du Guilvinec (À terre), s’attache également aux paysages et aux habitants de Douarnenez (Gant[t]), avant de partir à la recherche de l’Ankou dans les monts d’Arrée (Les Enchanteurs). Chacun de ces projets photographiques propose une nouvelle narration dans laquelle les « sujets », « gens du cru », acquièrent une dimension fictionnelle bouleversante.

 

Stéphane Lavoué est lauréat du prix Niépce 2018 Gens d’image.

 

www.stephanelavoue.fr

 

 

Texte rédigé par l’association BDPM
à partir de sources diverses.

20 photos de Stéphane Lavoué

Les 20 reproductions grand format des photos de Stéphane Lavoué seront exposées dans les rues de Moëlan-sur-Mer, sur un itinéraire allant de la mairie à la chapelle Saint-Philibert.

En scannant le QR code affiché en bas de chaque photo exposée, vous accédez, depuis votre smartphone ou votre tablette, à un contenu supplémentaire : lieu, inspiration, anecdotes, liens avec les dessins associés...

 


Stefan Lavoué, luc’hskeudenner

 

Ganet e oa Stefan Lavoue e Mulhouse e 1976. Ur bugaleaj baleer en deus bevet dre kefridioù e dad soudard. « Bevet em boa yaouank-tre stok traou a-vaez-bro : santout a ran tristidigezh kuitaat ul lec'h anavezet met broud dizoloiñ un dachenn werc'h ivez » a gont.

 

Bet gounet gantañ diplom Skol Uhel ar C'hoad ez a Stefan Lavoue da vevañ e Bro Brazil e-pad daou vloaz, en e garg ar prenañ evit ur stroll greantel bras. D'ar mare-se eo e tizoloas luc'hkeudennoù Sebastiao Salgado diwar-benn micherourien mengleuzioù aour ar Sierra Pelada. Un diskuiladenn e oa bet. Distroet e Bro-C'hall en doa dilezet hep keuz e micher ijinour ; ha goude ur vloazvezh a stummadur e kreizen luc'hskeudennerezh Iris e reas e gammedoù gentañ e-giz luc'hskeudenner e-barzh ar stroll Dolce Vita evit heuliañ ar kabalerezh 2002. Diskoachet e oa bet e klichedoù gant ar c'hazetenn Liberation ma teuas da vezañ kelaouer-luc'hskeudenner eviti gant e benveg-hudell : al Leika M.

 

Goude ur bloazvezh bennak a kenlabour e oa bet kinniget da Liberation gant Stefan Lavoue labourat evit rubrik « poltredoù » war golo pevar ar gazetenn pemdeziek. « Un diskiblezh luc'hskeudennerel strizh, emezañ, gant ul lec'h, ur sklerijenn hag ur patrom evidon ma unan e-pad ur vunutenn bennak ». C'hoari a reas e vestr buan-tre evel ur poltredour dispar gant luc'hskeudennoù o tegas da soñj ouzh livourien meur flamank ar 17vet kantved. A-neuze e oa bet goulennet ingal gant kazetennoù ha magazinoù gall hag estren da luc'hskeudenniñ ar pennoù-bras. Ret e oa diskouez « penn » an dud, a resis al luc'hskeudenner. Liesaat a reas an urzhiadoù a-raok dont da vezañ dampemdeziek ».

 

Met ne lakas ket an talm-se Stefan Lavoue aes awalc'h da labourat war-dro raktresoù personel, ar pezh a reas keuz dezhañ. Stagañ a reas gant ur bannhent micherel nevez e 2012 gant L'Équipage (an Akipaj), un heuliad poltredoù sonus savet asambles gant e vignonez Katrin Ar Gall e Penmarc'h. Ur « gwir bouilhad aer fresk » a oe evit al luc'hskeudenner, o lakaat anezhañ da gregiñ a-neuze gant e raktresoù dezhañ e-unan.

 

E 2013 ez eas war hentoù stad ar Vermont er Stadoù Unanet hag e teuas en-dro gant an heuliad Kingdom, ur faltazienn luc'hskeudennerel m'en em liv ar gwir gant ur moliac'h nec'hus enni. Goude ma oa deuet da chom er Vro Vigouden e kendalc'has Stefan Lavoue er wazhenn bersoneloc'h-se : « Dav eo klask dikouez ar fromoù paket amañ war ribl ar bed ». Kronikañ a reas evel-se buhez porzh Ar Gelvenek (War an aod) ; en em dommañ a reas ivez ouzh gweletvaoù ha tud Douarnenez (Gant[t]) a-raok mont da glask warlerc'h an Ankoù er menezioù Are (ar Strobinellerien). Un danevelladur nevez a vez kinniget gant pep hini eus ar raktresoù luc'hskeudennerel-se ma gav bep « sujed », « tud ar vro », ur vent faltaziel fromus enno.

 

Ar priz Nieps 2018 « tud a skeudenn » en doa bet Stefan Lavoue.

 

www.stephanelavoue.fr

 

 

Stéphane Lavoué, photographer

 

En cours de traduction...

 

Stéphane Lavoué, Fotograf

 

Stéphane Lavoué wurde 1976 in Mulhouse geboren. Er hat als Kind ein Reiseleben gehabt, geprägt von den Abkommandierungen seines Vaters beim Militär. " Ich habe sehr jung diesen Schock der Exotik erlebt : ich spüre immer noch die Traurigkeit, einen bekannten Ort zu verlassen, aber auch die Aufregung, einen unberührten Raum zu entdecken", erzählt er.

 

Nach seinem Abschluss an der École Supérieure du Bois in Nantes (Holzhochschule) im Jahr 1998, zog Stéphane Lavoué für zwei Jahre nach Brasilien, wo er für den Einkauf eines großen Industriekonzerns zuständig war. Bei dieser Gelegenheit entdeckte er die Fotos von Sebastião Salgado von den Goldminen-Arbeitern der Serra Pelada. Es ist eine Offenbarung. Nach seiner Rückkehr nach Frankreich gab er seine Karriere als Ingenieur ohne Bedauern auf und unternahm nach einem Jahr Ausbildung am Centre Iris pour la Photographie seine ersten Schritte als Fotograf im Dolce Vita Kollektiv, um über den Wahlkampf 2002 zu berichten. Seine Bilder wurden von der Zeitung Libération entdeckt, für die er Fotojournalist wurde, immer mit seiner Lieblingskamera: der Leica M.

 

Nach einigen Jahren Zusammenarbeit bietet Stéphane Lavoué der Zeitung Libération an, für die Rubrik "Porträt" der 4. Titelseite der Tageszeitung zu arbeiten. "Eine anspruchsvolle fotografische Disziplin", sagt er, "mit einem Ort, einem Licht und dem Modell für mich ganz allein für ein paar Minuten." Er etablierte sich schnell als herausragender Porträtist, mit Fotografien, die unweigerlich an die großen flämischen Maler des 17. Jahrhunderts erinnern. Seitdem wird er regelmäßig von französischen und ausländischen Zeitungen und Zeitschriften aufgefordert, Persönlichkeiten zu fotografieren. "Wir mussten die 'Gesichter' der Menschen zeigen", sagt der Fotograf. Die Bestellungen haben sich vervielfacht und sind fast täglich geworden. »

 

Doch dieser Rhythmus erlaubt es Stéphane Lavoué nicht, an persönlichen Projekten zu arbeiten, was er bedauert. Eine neue berufliche Laufbahn begann er 2012 mit L'Equipe, einer Serie von Klangporträts, die er mit seiner Partnerin Catherine Le Gall in Penmarc'h realisierte. Es ist "ein echter Hauch frischer Luft" für den Fotografen, der dann seine eigenen Projekte initiiert.

 

2013 brach er auf, um die Straßen des US-Bundesstaates Vermont zubereisen und kehrte mit der Serie Kingdom zurück, einer fotografischen Fiktion, in der die Realität mit einer verstörenden Fantasie gefärbt ist. Nach seinem Umzug in das Bigouden-Land fährt Stéphane Lavoué in diesem persönlicheren Sinne fort: "Es geht darum, zu versuchen, die Emotionen auszudrücken, die ich fühlen kann, wenn ich hier am Rande der Welt lebe." Er zeichnet das Leben des Hafens von Guilvinec (A terre) auf, konzentriert sich auch auf die Landschaften und Bewohner von Douarnenez (Gant[t]), bevor er sich in den Bergen von Arrée (Les Enchanteurs) auf die Suche nach dem Ankou macht. Jedes dieser fotografischen Projekte schlägt eine neue Erzählung vor, in der die "Subjekte", die "Menschen vor Ort", eine bewegende fiktionale Dimension erhalten.

 

Stéphane Lavoué ist Preisträger des Niépce Gens d'image Preises 2018

 

www.stephanelavoue.fr